بازاریابی بشارتی یا Evangelism marketing چیست؟

بازاریابی بشارتی، همون بازاریابی دهان به دهان (Word of Mouth) امروزی حساب میشه. مشتری‌هایی که به یک کالا یا خدمت خاص یک تجارت اعتقاد جدی دارن، اون تجارت رو توسعه میدن. اونا آزادانه سعی میکنن بقیه رو راضی کنن تا از اون شرکت خرید و یا از محصول یا خدمت خاص استفاده کنن.

این مشتری‌ها که به عنوان بشارت‌دهنده‌ی شرکت معروف میشن، به صورت داوطلبانه‌ای، مدافع شرکت میشن و بدون داشتن انگیزه و با میلی شخصی، به طور فعالانه‌ای به نفع شرکت تبلیغ می‌کنن.

معنای بازاریابی بشارتی

چه عاملی میتونه بدون هیچ‌ هزینه‌ای، بهترین راه برای بازاریابی تو باشه؟ بله! در مورد بازاریابی بشارتی صحبت می‌کنیم که به نوعی بازاریابی دهان به دهان محسوب میشه. 

بیا یک مثال بزنیم. شرکت‌های فروش بیمه رو در نظر بگیر. اونا با ارائه دادن بهترین خدمتشون، به مشتری‌ها انگیزه میدن. 

مشتری بعد از گرفتن خدمت، خیلی راضی و با انگیزه میشه. اون از خدمت خوشش اومده و به کسایی که می‌شناسه، درباره‌ی شرکت تبلیغ میکنه.

بله! همین‌طوریه که بازاریابی دهان به دهان انجام میشه و مشتری که به اون خدمت ارائه داد‌یم، به یک بشارت‌دهنده برای بازاریابی‌ تبدیل میشه.

این یکی از راه‌هایی که برای انجام بازاریابی بشارتی انجام میشه. روش‌های زیادی دیگه‌ای هم وجود داره. یک شرکت با ارائه دادن یک خدمت مجانی، میتونه مشتری‌هایی برای بازاریابی بشارتی درست کنه.

تاریخچه بازاریابی بشارتی

تاریخچه بازاریابی بشارتی به دهه ۱۹۸۰ می‌رسه که اولین بار اپل از اون استفاده کرد. اپل شرکت آینده‌نگری بود. اونا آقای "گای کاوازاکی" (Guy Kawasaki) رو در سال ۱۹۸۳ استخدام کردن تا بشارت‌دهنده محصولشون باشه. کاوازاکی؛ مزایا و ویژگی‌های جدیدترین مکینتاش (Macintosh) رو به توسعه‌دهنده‌ها و مهندسان سخت‌افزار و نرم‌افزار توصیه و تبلیغ کرد. اون مفهوم بازاریابی بشارتی رو برای اولین بار در کتاب‌هاش به نام‌های " چگونه رقابت خود را به دیوانگی بکشانیم " (How to Drive your Competition Crazy) در سال ۱۹۹۶ و "هنر شروع" (The Art of the Start) در سال ۲۰۰۴ ارائه کرد.

بشارت دادن با محتوا

تو میتونی با ساختن محتوایی اصیل و آموزنده، مشتری‌ها رو به بشارت‌دهنده‌‌ها تبدیل کنی. مخاطب احساس میکنه که شرکت یا فردی که با اون در تعامله؛ معتبر و واقعیه و میتونه بهش اعتماد کنه. در مرحله بعد میتونی محصولت رو به مخاطب معرفی کنی و اون رو در معرض فروش قرار بدی.

اگه خدمتی که به مشتری ارائه دادی خیلی خوب بوده و‌ ازش خوشش اومده، مشتری این موضوع رو به افراد دیگه هم میگه و در نهایت باعث میشه فروشت بیشتر بشه. این‌جوریه که مشتری‌ها به بشارت‌دهنده‌ها تبدیل میشن.

بازاریابی بشارتی با پرداخت کمیسیون

با پرداخت کمیسیون در هر فروش به مشتری، میشه بازاریابی رو بشارتی انجام داد. کمیسیون رو برای هر فروش موفق ارائه میکنی. در این صورته که مشتری‌ها، به نوعی به بشارت‌دهنده تو تبدیل میشن. مشتری‌ها محصولتت رو تبلیغ میکنن و در نهایت باعث افزایش فروشت میشن.

مثلاً شرکت وان پلاس (OnePlus شرکتی که خدمات تلفنی ارائه میده) رو در نظر بگیر. وان پلاس همه دانشجو‌ها و دانش‌آموز‌ها رو هدف قرار داد و به اونا پیشنهاد داد كه نماینده‌ی برند اونا باشن. نماینده، خدمات تلفنی مجانی میگیره و برای این كار لازمه که برندینگ شرکت رو، در مدرسه یا کالج انجام بده. 

همه افراد و دانشجوها در مدرسه یا کالج میدونن که oneplus به نماینده برندش، خدمات تلفنی مجانی ارائه میده. در آینده این افراد سعی میکنن در این کمپین ثبت‌نام کنن و طور ناخودآگاه، تصویر برند در ذهن این افراد بهتر میشه و در آخر به بازاریابی این شرکت کمک میکنه.  

به نظر میرسه انجام این کار آسون باشه، اما این‌طور نیست. داشتن بشارت‌دهنده‌‌هایی برای تبلیغ دهان به دهان؛ محصول یا خدماتت باید واقعاً خوب باشه و باید برای مصرف‌کننده ارزش درست کنه. تو باید عاملی در محصولت داشته باشی که منحصر به فردت کنه و بهت کمک کنه که بین رقیب‌های تجاریت، متمایز بشی.

اگه شخصی وجود داره که نمیتونه اطلاعات زیادی رو به بقیه انتقال بده؛ سعی نکن که اون رو بشارت‌دهنده شرکتت بکنی. اگه میخوای از بازاریابی بشارتی استفاده کنی، قبل از هر چیزی باید مخاطب‌هایی که میتونن برای تو تبدیل ایجاد کنن رو بشناسی.

خاصیت بازاریابی بشارتی

خاصیت اصلی استراتژی بازاریابی بشارتی اینه که نرخ تبدیل بالایی (conversion rate) داره. تو به عنوان یک برند، میخوای بشارت‌دهنده‌‌ای رو پیدا کنی که با چشم‌انداز برندت مطابقت داشته باشه.

توانایی مجاب کردن: بیشترین خاصیت استفاده از بشارت‌دهنده، استفاده از قدرت اون، در بازاریابی دهان به دهان و رسیدن به تعداد زیادی از افراده. با استفاده از این بازاریابی، میتونی شخصاً با مشتری‌ها ارتباط برقرار کنی و توصیه‌ای طبیعی و صادقانه‌تری رو به بقیه بکنی. انجام این کار به تبلیغ‌کننده کمک می‌کنه تا بتونه بقیه رو به آسونی مجاب کنه.

پشتیبانی: بشارت‌دهنده دوست داره اطلاعات زیادی رو در مورد محصول یا خدمات در داخل گروه‌ها، انجمن‌ها و غیره به اشتراک بذاره. این کار به شرکت کمک میکنه تا بتونه روی خیلی از از موردهای دیگه‌ای تمرکز داشته باشه و باعث میشه فشار در بخش پشتیبانی شرکت کم بشه. میتونیم به عنوان مثال به کلوپ وان پلاس که برای همین منظور درست شده اشاره کنیم.

داده برای محصول: ارائه اطلاعات زیادی درباره محصولت، راهی عالی برای جلب توجه مشتریان بالقوه‌ست. استفاده از بشارت‌دهنده‌‌ها در استراتژی بازاریابی باعث میشه که مشتری‌ها داده‌های زیادی به شکل متن، رضایت‌نامه مشتری و غیره درست کنن. این کار بهت کمک می‌کنه تا محتوات زیاد بشه و تلاش کمتری تو این زمینه داشته باشی.

چالش بازاریابی بشارتی

ارزش: بازاریابی بشارتی وابستگی زیادی به ارزشی داره که محصول یا خدمتت برای مشتری درست میکنه. محصولی که معمولی باشه؛ انگیزه‌ای برای تبدیل شدن به بشارت‌دهنده‌ی برند نداره. برای اینکه یک بشارت‌دهنده داشته باشی، باید ارزش زیادی برای مشتری قائل بشی و از جایگاه برندت مراقبت کنی.

رضایت مشتری (customer satisfaction): مشتری راضی در آینده بشارت‌دهنده‌ی برندت میشه. محصول یا خدمتت باید بیش از حد انتظار، مشتریت رو راضی نگه داره. این یکی از چالش‌هاییه که در بازاریابی‌ بشارتی وجود داره.

اعتماد: وقتی که بشارت‌دهنده‌‌‌ها محصولی رو به بقیه توصیه میکنن، اعتبار شخصی خودشون رو به خطر میندازن. مشهور کردن محصول، خودش یک چالش حساب میشه. این موضوع باعث میشه که اونا بعضی از محصول‌های نامطمئن رو توصیه نکنن.

چطور میتونی استراتژی بازاریابی بشارتی رو توسعه بدی

• برند شو!

اولین قدم، تعیین هدف شرکتته. تو باید چشم انداز و هدف تجارتت رو به طور واضحی تعریف کنی. میتونی از (SWOT) کمک بگیری که بهت کمک می‌کنه تا بتونی خودت رو به عنوان یک برند تثبیت کنی.

• کارمندها رو جزء اولین بشارت‌دهنده ‌های خودت قرار بده

کارمندها اولین کسایی هستن که به محصول و شرکتت اعتقاد دارن. اونا هستن که به طور مستقیم یا غیرمستقیم با مشتریانت تعامل دارن. اول باید کارمندهای خودت رو بشارت‌دهنده قرار بدی. کارمندهایی که تو این زمینه توانمند میشن، بهت کمک میکنن تا بتونی محصولت رو به طور طبیعی گسترش بدی و اولین بشارت‌دهنده‌ی شرکتت رو داشته باشی.

• روی پیام برندت تمرکز کن

سعی کن پیام برند خودت رو با در نظر گرفتن چشم انداز و هدفت بسازی. باید احساساتی که در ایده‌های تو برای ساختن پیام برندت پنهانه تمرکز کنی. پیام برند که خیلی موثره. به مشتریت کمک میکنه تا با برند و احساساتی که میخوای از طریق برند منتقل کنی، ارتباط برقرار کنه. پس روی پیام برندت تمرکز کن.

• در بازاریابی، اخلاق مدار باش

نکته اصلی در بازاریابی بشارتی اینه که بتونی انتظار مشتری رو برآورده بکنی و سعی کنی بیش از حد انتظار بهش خدمت بدی. اما نباید قولی بدی که نتونی انجامش بدی. در بازاریابی همیشه اخلاق رو در نظر داشته باش و ادعایی نکن که از عهده انجامش برنیای.

• به مشتری خدمات خوبی بده

خدمات عالی، عامل مهمی برای ساختن مشتریانی وفاداریه (loyal customer) که میتونن در آینده بشارت‌دهنده‌ی شما بشن. اونا خدمات مثبت و خوبی که از شما دریافت کردن رو به بقیه میگن. این کار باعث میشه بقیه ارتباط عاطفی زیادی با برندت احساس کننن.

• سرک بکش!

آخرین مرحله در اجرای استراتژی بازاریابی بشارتی اینه که تو باید از طریق کانال‌های مختلف، با مشتری ارتباط برقرار کنی. کانال‌های دیجیتالی؛ مثل شبکه‌های اجتماعی میتونن راهی آسون و موثر برای ارتباط با مشتریان باشن.

نتیجه‌گیری

وقتی که به نرخ تبدیل و مقرون به صرفه بودن این سیستم نگاه می‌کنی، متوجه میشی که بازاریابی بشارتی، استراتژی عالی محسوب میشه. مهم‌ترین نکته‌ای که باید در استراتژی برندت بدونی، اینه که باید بتونی به مشتری خدمت‌رسانی کنی، واسشون ارزش بسازی و سطح رضایت‌مندیشون رو بالا نگه داری. هر چقدر مشتری راضی بیشتری داشته باشی، تعداد بشارت‌دهند‌های بیشتری رو برای تجارتت میسازی.