کارآفرینان و اکوسیستم استارت‌آپی ژاپن

امروزه که جهان به سمت دوران بعد از COVID 19 حرکت میکنه، نوآوری در احیای مجدد اقتصاد، یک کار ضروریه. در ژاپن استارت‌آپ‌ها، سرمایه‌‌گذاری‌های خطرپذیر و دانشگاه‌ها، به همراه شرکت‌های بزرگ، بانک‌ها و بقیه‌ی سرمایه گذاران، منابع بیشتری رو به محرک‌های جدید و نوآورانه اقتصادی هدایت می‌کنن. اکوسیستم‌های استارت‌آپ‌  نقشی اساسی در این تحول دارن.

بر اساس گزارشINITIAL  (پلتفرم اطلاعاتی استارت‌آپی در توکیو) در سال ۲۰۱۹، تقریباً ۴ میلیارد دلار به استارت‌آپ‌های ژاپنی اختصاص داده شد. این مقدار؛ ۵ برابر مبلغیه که در سال ۲۰۱۰ برای اون در نظر گرفته شده بود. این اتفاق، نشون‌دهنده‌ی روند رو به رشد طولانی مدت، در جریان سرمایه‌گذاری خطرپذیره، که تقریباً به سطح قبل از بحران مالی جهانی، در سال ۲۰۰۸ - ۲۰۰۷ برگشته. به این علت که برندهای ژاپنی، بودجه‌شون رو در شرکت‌های استارت‌آپی سرمایه‌گذاری کردن.

سیاست‌گذاران در تلاشن که این روند رو تقویت کنن. ارگان‌های مرکزی و محلی در ژاپن، یک روند منطقه‌ای برای ساخت اکوسیستم‌های استارت‌آپی ایجاد کردن. با شروع از شهرهای توکیو (Tokyo)، ناگویا (Nagoya)، فوکواوکا (Fukuoka) و ناحیه کانسای (Kansai) با محوریت شهر اوزاکا (Osaka) و همچنین مناطق اکوسیستم هوکایدو (Hokkaido)، سندای (Sendai)، هیروشیما (Hiroshima) و کیتاکیوشو (Kitakyushu)؛ بخش دولتی و خصوصی برای کمک به رشد و ارتباط مشاغل جدید در سطح پایه، همکاری میکنن. این روش، نقاط قوت موجود هر اکوسیستم محلی رو تقویت میکنه. مثلاً منطقه‌ی ناگویا، در بخش تولید فعالیت زیادی داره اما فوکواوکا به دلیل خدمات فن‌آوری اطلاعات (IT) معروفه.

مرکز تجاری کمبریج در توکیو

در این چارچوب، در سال ۲۰۲۰ دولت متروپولیتن توکیو، Startup Ecosystem Tokyo رو تاسیس کرد. یک انجمن متشکل از مشاغل، دانشگاه‌ها و بخش‌های محلی، که هدفش پرورش استارت‌آپ‌ها، تقویت رقابت بین المللی و تسریع در شبکه سازیه. سرمایه گذاران خارجی هم به این جنبش پیوستن. یکی از این استارت‌آپ‌ها، شرکت تجهیزات اداری در مرکز نوآوری کمبریج (CIC) در ایالات متحده‌ست که به تازگی مرکز فعالیتش رو در توکیو افتتاح کرده. این اتفاق اولین فعالیت این شرکت در آسیا از زمان تاسیس در ۱۹۹۹ محسوب میشه.

CIC؛ به بزرگ‌ترین گروه کارآفرینان در جهان تبدیل شده که شرکت تجهیزات کاری استارتاپی مثل محیط کاری در کندال اسکوئر (Kendall Square منطقه تجاری گسترده‌ای در پورتلند که شرکت‌های استارت‌آپی و نوآورانه‌ی زیادی داره) رو انجام میده. این شرکت در حدود ۷ میلیارد دلار سرمایه مخاطره‌پذیر داره. این کار به علت میزبانی خیلی از شرکت‌های استارت‌آپی معروفه که به موفقیت‌های بزرگی رسیدن. مثل شرکت اندروید Android Inc که پایه و اساس سیستم عامل موبایل رو ایجاد کرد و میلیاردها کاربر فعال داره.  CICتوکیو؛ به محلی برای گردهم آمدن کارآفرینان ژاپنی، تبادل ایده و رشد تجارت تبدیل شده، که میتونن عواملی که برای موفقیت لازمه مثل سرمایه و منابع انسانی رو به دست بیارن.

تیم روو (Tim Rowe) بنیان‌گذار و مدیر عامل شرکت CIC میگه: کاری که ما انجام میدیم با فن‌آوری‌های جدید انجام میشه و برای اینکه نوآوری جدید کارایی داشته باشه، تو اعتماد زیادی لازم داری. تو باید باور داشته باشی که شریک‌هات که پول‌های زیادی رو خرج میکنن، با تو صادقن. نوآوری واقعی؛ به سطحی از اعتماد به نفس نیاز داره که پیدا کردنش سخته و ژاپن یکی از مکان‌هاییه که این سطح از اعتماد تجاری رو داره.

دلیل دیگه‌ای که ژاپن فضایی جذابی برای کسب و کار مبتنی بر استارت‌آپه، داشتن سابقه‌ی زیاد در زمینه کارآفرینی و نوآوریه. Rowe میگه: ژاپن با كمتر از ۲٪ از جمعیت جهان، ۱۱٪ از بزرگ‌ترین شركت‌های جهان رو داره.

روو گفت: ژاپن در حوزه‌ی استارت‌آپ‌، عملکرد فوق العاده موفقی داره اما ما همیشه شرکت‌هایی مثل هوندا موتور رو تو ذهنمون تصور میکنیم. امروزه ژاپن در جایگاهی قرار داره که در اون، خیلی از جوانان ژاپنی هیجان زده و علاقه‌مند به ریسک و ایجاد فن‎آوری جدیدن. نظر ما اینه که ژاپن اعتمادی بنیادی، علمی ‌و پژوهشی رو داره و الان فرصت‌هایی برای مردم ژاپن وجود داره که میتونن شرکت‌های شخصیشون رو تأسیس کنن و به فرهنگ کارآفرینی رو سرعت ببخشن.

روو؛ رابطه‌ی شخصی منحصر به فردی با کشور و فرهنگ ژاپن داره: پدربزرگ و مادربزرگش حدوداً ۱۰۰ سال قبل به ژاپن مهاجرت کردن. اون در دهه‌ی ۱۹۹۰ کارش رو در ژاپن شروع کرد و به عنوان تحلیل‌گر فن‌آوری در موسسه‌ی تحقیقات میتسوبیشی و گروه مشاوره‌ی بوستون فعال بود. اون میگه: در تأسیس CIC از شخصیت ریک بلین (Rick Blaine) در فیلم کازابلانکا (Casablanca) الهام گرفته. روو معتقده که ژاپنی‌ها میتونن به بقیه برای ریسک کردن، انگیزه بدن. به همین دلیل، در آینده حدوداً نیمی ‌از مشتریان CIC توکیو، خارج از ژاپنن.

روو میگه: ما با توجه به کارهایی که در كمبریج انجام دادیم، یک فرصت ایجاد كردیم تا ژاپنی‌ها بتونن الگوی نحوه‌ی كارآفرینی، به روش آمریكایی رو ببینن و یاد بگیرن. من علاقه زیادی به ژاپن دارم و فکر می‌کنم فرهنگ ژاپنی، یکی از قدرت‌مندترین فرهنگ‌ها در جهانه که می‌تونه تقریباً از پس همه‌ی کارها بربیاد.

مشارکت به سبک سیلیکون ولی (Silicon Valley)

CIC؛ تنها شرکت بزرگ با رویه‌ی استارت‌آپی در آمریکا نیست که در ژاپن سرمایه گذاری کرده.  Plug and Playپلتفرمی نوآورانه‌ایه که در سال ۲۰۰۶ در سیلیکون ولی، توسط کارآفرین موفق ایرانی و سرمایه‌گذار املاک و مستغلات به نام سعید عمیدی (Saeed Amidi) ​​تأسیس شد که استفاده‌کنندگانی مثل گوگل، پی پال (PayPal) و لاجیتک (Logitech International S.A) داره. Plug and Play؛ استارتاپ‌ها رو به شرکت‌های بزرگ معرفی میکنه و به جمع آوری حدود ۷ میلیارد دلار توسط شرکت‌های پورتفولیو (portfolio company) کمک کرده و کار رو برای هزاران استارت‌آپ آسون کرده.  Plug and Playبا داشتن بیشتر از ۳۰ نمایندگی در سراسر قاره‌ی آمریکا، اروپا و آسیا، فعالیتش رو از سال ۲۰۱۷ در ژاپن آغاز کرد و چند دفتر در توکیو، اوزاکا و کیوتو داره.

Plug and Play ژاپن، بیشتر از ۴۰ شریک داره که شامل برندهای عمده‌ی ژاپنین که در تولید، املاک و مستغلات، ساخت و ساز، خدمات مالی و فن‌آوری اطلاعات فعالیت دارن. این برنامه بر پایه فناوری بیمه (insurtech)، فین‌تک (fintech)، پویایی، برند و خرده فروشی، بهداشت و شهرهای هوشمند تمرکز داره. این شرکت از زمان راه‌اندازی تاکنون از ۴۰۰ استارت‌آپ پشتیبانی کرده که تقریباً نیمی ‌از اونا خارج از کشور بودن.

فوجیموتو آیومی‌، مدیر ارشد بازاریابی شرکت میگه: ما سعی می‌کنیم همکاری بین شرکت‌هایی که از اونا پشتیبانی می‌کنیم رو به حداکثر برسونیم. از اونجا که شرکت‌های بزرگ در ژاپن به دنبال نوآوری بازن، در حال تبدیل شدن به سهام‌داران شرکت‌های جدید شدن. در همین حال استارت‌آپ‌های خارجی به دلیل تجربه‌ی بالای شرکت‌های ژاپنی و ارتباطات جهانی، به برنامه our Japan جذب میشن.

نرم افزار به عنوان سرویس (SaaS) در ژاپن، به دلیل گسترش هوش مصنوعی (AI) و تحول دیجیتال به سرعت در حال گسترشه و Plug and Play Japan با استفاده شرکت‌های علاقه‌مند به SaaS در این روند سهیم بوده. فوجیموتو به نقش Plug and Play-SaaS  در پروژه آزمایشی انجام شده مشترک توسعه شرکت برق ژاپن POWER)–J) و شرکت Hmcomm که ارائه دهنده‌ی خدمات تشخیص صدا مبتنی بر فناوری AI است، برای برنامه‌های تجاری اشاره کرد. این برنامه‌ کمک زیادی به برای تعمیرکاران و نگهداری توربین‌های بادی کرده و باعث شده تا کارایی موثرتری داشته باشن.

فوجیموتو میگه: ماموریت ما؛ بین المللی كردن تجارت ژاپن و گفتنن داستان‌های موفقیت به همه‌ی مردم جهانه. تهیه تصویری واضح و روشن از جهان، بعد از ۱۹- COVIDسخته، اما ما میخوایم با برنامه‌ی نوآوریمون، استارت‌آپ‌ها رو با شرکت‌های بزرگ مرتبط کنیم. ما می‌خوایم با شرکت‌های بزرگ و ارگان‌های محلی همکاری کنیم تا راه نوآوری رو هموار کنیم.