مدل AIDA چیست؟ نحوه استفاده در بازاریابی محتوا

"AIDA" مخفف کلمات توجه (Attention)، علاقه (Interest)، تمایل (Desire) و اقدامه (Action). AIDA نوعی الگوی تبلیغاتیه و مراحلی که مخاطب در فرآیند خرید محصول یا دریافت خدمات طی می‌کنه، رو مشخص می‌کنه. از فریم‌ورک AIDA معمولاً در بازاریابی دیجیتال، استراتژی‌های فروش و کمپین‌های روابط عمومی استفاده میشه.

مراحل فریم‌ورک  AIDA

• توجه  (Attention): اولین قدم در بازاریابی یا تبلیغات، جلب توجه مخاطبانه.
• علاقه (Interest) : وقتی که مخاطب از وجود محصول یا خدمتی آگاه بشه، بازاریابان باید روی افزایش سطح علاقه‌اشون کار کنن.

به عنوان مثال شرکت دیزنی (Disney) با اعلام اینکه ستاره‌های مشهور در تورها حضور دارن، علاقه مخاطبین رو برای شرکت در تورهای بعدی افزایش میده.

• تمایل (Desire): بعد از اینکه مخاطبان به محصول یا خدمات علاقه‌مند شدن، هدف اینه که تمایل به داشتن اون محصول رو پیدا کنن و ذهنیتشون رو از "من اونو می‌پسندم" به "من اونو می‌خوام" تغییر بدن.
  به عنوان مثال اگه ستارگان دیزنی برای تور بعدی، در مورد نحوه‌ی برگزاری این نمایش با مخاطبان هدف صحبت کنن، مخاطبان تمایل بیشتری به شرکت در این تورها پیدا می‌کنن.
• اقدام(Action) : هدف نهایی کمپین بازاریابی، ترغیب مخاطب به اقدام و خرید محصول یا خدماته.

بنابراین فریم‌ورک AIDA میگه که آگاهی منجر به علاقمندی، بعد به تمایل و در آخر تبدیل به عمل میشه.

مرحله اول: توجه (Attention)

معمولا خیلی از بازاریابان دیجیتال به این مرحله اهمیت نمیدن. تصوری اشتباه وجود داره که ممکنه محصول یا خدمات قبلاً مورد توجه مخاطبان قرار گرفته باشه. یکی از بهترین رویکردها برای جلب توجه مخاطبان همون چیزیه با اسم "اختلال خلاق". یعنی شکستن الگوهای رفتاری موجود با یک پیام کاملاً خلاقانه. اما چطوری؟ در ادامه به چند مورد اشاره می‌کنیم اما یادتون باشه که این موارد صرفاً نمونه‌ان و باید با بکارگیری خلاقیتتون به روش متفاوتی برسی. (برای بهتر متوجه شدن خلاقیتT می‌تونی ebook اونو در سایتمون بخونی)

• قرار دادن تبلیغات در موقعیت‌ها یا مکان غیرمنتظره که به این کار بازاریابی چریکی گفته میشه.

• ایجاد شوک در تبلیغات از طریق تصاویر محرک.
• به کار بردن پیامی به شدت هدفمند. به این کار شخصی‌سازی هم گفته میشه. هدف اینه که مخاطبان در رابطه با محصول یا خدمات عرضه شده، آگاه شن.

مرحله دوم: علاقمندی(interest)

ایجاد علاقه به طور کلی دشوارترین قسمته. به عنوان مثال، اگه محصول یا خدمات ذاتاً جالب نباشن، با زیرنویس‌ها و تصاویر جذاب اطمینان حاصل کن که اطلاعات تبلیغاتیت تفکیک شده و قابل خوندنه. روی بازار هدف تمرکز کن و فقط مهمترین پیام‌ها رو برای برقراری ارتباط با مخاطبان انتقال بده.
به طور مثال به تبلیغ شرکت Wendy (وندی تولیدکننده همبرگر) دقت کن “گوشت گاو کجاست؟” تبلیغی که روی این واقعیت متمرکزه که همبرگرهاش گوشت گاو بیشتری نسبت به همبرگرهای رقبایش داره.

مرحله سوم: تمایل (Desire)

مراحل دوم و سوم  AIDA با همدیگه در یک راستان. از اونجایی که امیدواری که به یک محصول یا خدمت علاقمه ایجاد کنی، مهمه که به مشتریان کمک کنی تا بفهمن چرا به این محصول یا خدمات "نیاز" دارن. در infomercials (در اینفومرشال‌ها معمولا محصولات به شکل گفت‌وگو محور یا علمی نمایش داده میشن و به فروش میرسن) فروشندگان قصد دارن تا اطلاعات جالبی درباره محصولشون و مزایای خرید اون ارائه بدن. مزایایی که باعث میشه مخاطبان محصول رو بیشتر و بیشتر بخوان. در نتیجه باید ارزش محصول یا خدمات و اینکه چرا در زندگیشون به اون احتیاج دارن رو به مخاطبان انتقال بدی.

مرحله چهارم: اقدام(Action)

آخرین مرحله از فریم‌ورک AIDA اینه که مخاطب رو برای اقدام، تشویق کنی. تبلیغات باید با فراخوانی به عمل (CTA) تموم شن که برای دریافت پاسخ فوری از مخاطب طراحی شدن. به عنوان مثالNetflix  (شرکت تبلیغاتی رسانه‌ای که پخش آنلاین در سطح جهانی مشغوله) با استفاده از متن محرک، برای مخاطب این نکته رو مشخص می‌کنه که کالای اونا چقدر مناسبه و ارزشش رو برجسته می‌کنه. بعد مخاطب رو ترغیب می‌کنه تا برای دریافت محصول رایگان (فیلم یا سریال) ثبت‌نام کنه.

تبلیغات خوب باید حس اضطرار ایجاد کنن تا مخاطب رو به سمت اقدام سریع انگیزه بده. یک روش متداول، ارائه پیشنهادهای زمانی محدوده مثل ارسال رایگان.

تحولات جدید در فریم ورک  AIDA

خیلی از فریم‌ورک AIDA به دلیل ساده بودن، انتقاد می‌کنن. به عنوان مثال فریم ورک AIDA نقاط مختلف فروش احتمالی رو در نظر نمی‌گیره. بازاریابی مشتری که از یک فروشگاه آنلاین بازدید می‌کنه، خیلی متفاوته تا مشتریه که به دنبال خرید یک ماشین جدید در نمایندگیه. بنابراین خیلی از مدل های مختلف AIDA مثل:

• مدل AIDCAS (عمل Action، علاقهInterest ، میلDesire ، اعتماد به نفس Confidence، عمل Action، رضایت Satisfaction)
• مدل REAN (رسیدن Reach، درگیری Engage، فعال کردن Activate و پرورش دادن Nurture)
• مدل  NAITDASE(نیاز Need، توجهAttention، علاقه Interest، اعتماد Trust، طراحی Design و عمل Action، رضایت Satisfaction و ارزیابی Evaluation)

مورد استفاده قرار میگیرن.